@L}5 _$% l0$)$$Hȱ$ UhL" `e$$%`$%`  R@P!( L(1   Y I`  d  Ld M * @  $ % CC$$)%1 Udߥ$9%: !0 S$% DD˙`  }J)Lr d M * @  $ % CC$$)%1 Udߥ$9%: !0 S$%} DD˙`  }J)Lr J  ((  p L ()   J}L= ( L 0q A    IB JC;? D W } LL  ` W )LA!  ߰")-݆ p" } $G@LL 08`Q")<2Q0 -G$Ș݆ UL# ; p8(()(0ʥ)NQ` }$GȘ݆LU )L ݆ L GȘ ݆LL )W>Z   HH)H }p h  hyhy D L> L JJ    ! LA*` BF }7'8  M HN H` 8 Z  \LdJJ!"! GFE@F (!L }EE !E^ ^ E E7EȩEdE/EȩE  D } .L }  ;F d  ;?F7F? ( .   Z D LL d } . D  L    p  E` , d)  D L) 0BM݊L݉} ML  N݆ L NLML [ TEqEHȱEqEh 0Gȹ G} HLL GɛL  LFREE SECTORS G) *Gȩ GȽG GȌ*jj >G} C8jJ3j2CD( C202C ԠBX` N 1? l LlD:RAMDISK}.COMLu L1 L ;LHL  T`  `1  ɐ     `TU  } L ? .  t`GBJ ~DEHI B V0dV!}QDEHI VF9 ,0 ,0 s0hhL  L` H hDHEh"}DEL8HI4 0 HI,0 0  9 .G VLO#},0 L4*IJ`llD1:TURBO.COM NEED MEM.SAV TO LOAD THIS FILE.D1:MEM.SAV J y08 B|DEHI$} V0 0`B;DEL`?<0LV`@ʆ v s? F0Ξ05: [ BDEHI%} VY8 B V  @  /DE `E:D1:DUP.SYSERROR-SAVING USER MEMORY ON DISKTYPE Y TO &}STILL RUN DOS B;DE J  (` 9 V⪍ ઍ  -'}LLu ÝDEHILV 9 .l 9 .l  `` s$B BH(}I|DE V BLV nB,DE JLV B V BLVDEIʩ BꭝLu }*(* ( *( *}*((* * (*(*+}(** (.* (.** ,}(* UUUT ꠪* UUUU  ꠪**(-}( ꠪**(J( ***(Z(* *** (.}(* ** ((( *?(%(( *((( /}**3(@( * ?(UTP( ** ((UV( 0}*((( *  ( *( *( *1}* @( **  @( ***(( & P( * 2}*( ( & ( * * (( &*( * * (( *(( * *3}"( (h * *(( h * *( X * *(4}  * *( W * *( W ***<(<5}C **<(< C **<(p< C **((`6}@ **((`@ **((`)@ **((` O 7}**((`L **((h*l**((Ho*8}*(J*@** (J @**(@@*9}*(@@ **(@@ ** jj*:}*jj*@@*@@*;}@@*@@ *jj*<}jj*jj*jj*j=}j*jj jj j>}jjjjjjj?}@@ @@ @@@} @@ @@ @@A} @@ @@ @@B} @@ @@ @@ C}@@ @@ @@ D}@@ ??:jE}j:jj:jj:jF}j?3s3>00x|73>00x`c6<9c` 33c366fffg~33>00xgfffff<11111T}{!!\]_ED!EOHI B V`} U} !  ө)6L]""$$ (p%V}J[WܠjeC /D%Zub2gTSt$8®݊Ò2% 5RŢtW}d.’$3@X7t5w5$?## $#L+D:*.*S:C:P:$#.#) `:#(6ENeU\l؏&/ؕ؄sأ$LX}ENeU\lأ$8آǔƐƉƐƇ4cY%٦rULۉCۄړp^gyض%iwܸJڅ*ܣ$ڭڞجئأأ$Y} ,(""(222000000..222222222222222222222222222222**22*22&222$2222222222 ,(""(0Z}000000--**2*&22$2222222 V`hh@,lHH$HHHHHHӍl"H$H[}Hl $`GHFH\` ` 4ӭ l 4Lq ӠԪӅԆL} Ӡ L( ӑ)\} ` b% +L:#HH 0 HHLj%ӥHlL{ee 8eeee]}Ӧee褢%ƚƜ`88夅奅8夕^}奕Ӡȱȱȱ㦢`L+`8` .E)))8@8e0 *څۅ_}܅݅ޅ߄ԠF0y"ޥy"ݥy"ܥy"ۥy"ڥy"و0ǠF0y"ݥy"ܥy"ۥy"ڥy"٥y"؈0`}ǠF0y"ܥy"ۥy"ڥy"٥y"إy"׈0ǠF0y"ۥy"ڥy"٥y"إy"ץy"ֈ0ǠFa}0y"ڥy"٥y"إy"ץy"֥y"Ո0L-`8`E)))8i@0 *ڄԠ"(b}"!""" "L**""""""&О"("!"""c} "L**""""""&О"("!""" "L**"d}"""""&О"("!""" "L**"""""e}"&О"("!""" "L**""""""&Оdf}"("!""" "L**""""""&ОL-6"e""eg}""e""e""e""i""}"""}"""}"""}"""}"""}""ǭ"m"""m"""mh}"""m"""m"""m"""}"""}"""}"""}"""}"""}""ǥՅօׅ؅مԅՅօׅ؅`i}` ` ` `80 `ԥՅ +.JJJJ)iFiFi1FicFi'ȐȦoFiUȐFj}iiFi#iFiGi Fii@F iiFiiciՊFigi'iՊօשBL-`I)k})83Ԥԥդե֤֥פץؤإ٤L,K6"ХL--L--L--l}E0:e٥eإeץe֥eՐ؅٥ׅإօץՅ֩L-8٥إץ֥հ'I8م٘m}؅ؘׅטօ֘ՅL-ؤm\G0Q@Ն֩م؅2եمֆשم"ե؅֥م׆ةեׅ֥؅ץمn}؆لԘ)q +` . |. &7i |. ,%!L?.`刱䈱㈱∱ሱo}`ԅՅօׅ؅م`ԍՍ֍׍؍ٍ`ԍՍ֍׍؍ٍ`L.L. Խսֽ׽p}ؽ` L%/`ӽޕ &ԅ)@إ)JJJe)e - M 1.q} &Je0F 2 . /L(8`@ԠՈքׄ؄` . |. , . . |. , #/L(8`0 I@ԥ) 2r}f / . & r 1. #/ &?P , .Iiԩ +)ԅ ,ӽޕL(`8`$s})Ԧ61718191:1;1 (ť)8@0$Յ)e)e -F . / , . &1 1. #/ &t}F I`U9>`D'RFuCU?b9dYdg@W2@?tS)%)@0)%ԅԢ / . &G  1.u}Ӱ6 #/ &.ӽߕ ,ԅԥ B1 (`8``0?i? . . / , #/ &ԍՍ֍v}׍؍ٍ . . ( / , O2 / ,0 .JeF 2`L+) .e٥eإeץe֥eՊiw}؊؅٥ׅإօץՅֆե1ԥ'JffffJffffJffffJffffم`ԩ&&&&*&&&&*&&&&*&&&&x}*`Pi`)JJJeԅԘ)Peԅ`եԆ8@EB)JJJeԅԥ)PeԅԘ)3eԅԽ3eՅ՘)JJJ}3ԥ}3y}`)JJJeԅԥ)PeԅԹ3eԅԹ3eՅդЧ` 0@P`'Nu pX@(#d,X L(  兢0z}襙 bɥ⥋㩀 50ɥ0DȱȱȄ   ik#ZMkVgğe拰ㅋ⅊{}0 eee拰 L f5дƨħ 4LY4 f5К,樥ŧH 4h h5L4樤ܱ.* O %30  5|}Ԅ +(fԤԈ`ř嚰Ԥ`ڥۥड़0-԰eڅڐۈ0eeL+58` O}}#`,#5  6`]5 6DE 68DHEIHI V0$ 6Sл B V,#~} 6` $#LllBHI V0HH V0Ԩh``a$%Ȏ$$xө$Ѝ$ ` `@}X a)6 Ӆʢ ʎD  _ɠ %` ɩHH `өL: g}% D:MENU2.COM өjJHH`ՠԢӱԙ!ӹ!`֝DEIHB V0YڝDa۝E}օܥׅݥܝHݝI V0+Ӡڑڑ0`l `  䅠 _ɠԐ}e拢 &L &Lħ © ¥4 䥝ň剰' k ɀ8@4= LY ĩ`OJ ]J}?L˜ KԪȱLRHHצ R, hhLRHHHHHH /0ȑȑޠhhhh}hh`HHHHHHHHHH $H bɐhȥLHhhhhLň剰)}i桰` )``L(兢ħ #$ x Hҩ h$襚ҥ }` UV #T` ` `,H ¥ȍ` JKhLŢ  #)I L ¤Ȣ`L¦ ¦ L} ½J*K+ $LąLĩ …L~ …`H Ġh é`,H hH Ġ  ĭ 8}}} L n [h`LkL © 8倝偝 Ġ  ĥ󥃅  Lĩ }LHé éLH#h ĩ`H hKJ L+ , H hHHħ s hKhJ  Lĩ# qL} ĩ ŘL ũ& QŽLM " ĽNL  ĥԝL՝M  ĥԝN%LV  ¤ħ` Ťħ` ƪ }Ċ Ťħ` ¢`届 x݅ L ĽCӠɀ L]Ɉ L] Ln LŠ}IHEDBL$HH hh +L `ħ LĢl ¦`YDAER ԅՅ֦}󅗄`L+ ¢p 0 Hp hɈL` ,#,$,!Lé ,H ĥDEԝH՝Ih }L©L $`L© , k ĩԅ  + ĥ 夨ħ`2ƪƪ ! A!Ƚa!Ƚ!Ƚ!Ƚ!}!``氤hhL1@$ƪư 0 0 n$P`L+FҐ֥װ綾إٰو LǠ}Ffؐ ee&ee* &eeeԪeըee$.ƪ@!Ƚ`!Ƚ!Ƚ!Ƚ!Ƚ!`}!!!!`!@!^!` Ȅ 8 n奱 ٥Lǥ֤צưĘ=ŗ78֪א&} eԥe$`L: L ԅՅօׄ 1פ& ٤ţĢԅeՅe8包卅} ]& 8Ԩժ%אְ`ֆL夨ħ` FҰg8&0ei֥i0Tׅiإi0BJe؅eم}0&ffff&0 &0 eeL+օפإ颎 %8包ԥ卅 L ɥ} ȱъŠe拰8``,ªȱȱI ѝ3ȥLɥHHO]}  ȥe暰Х ȥL+ʅȱhh`Lħ OԪȱԨ``L :}0 `L(奷 bɥ󥋅ȱȱȱȄ#鈄0B8eeŶ}ɛ,@LBˤ,ɛ`L?± ˤ樱f Oƨ x݅ + ~ [ˠ O樥0# +  L˥}`LL :ɛ,$PH h $P润䧰 ʐLʦ䧐 +` ʐL3L}BˢԝD՝E֝HםI L 兢L]& 兢L% ,L6 ,L6 &L6 (L6妪@!I@!` ؐb`P KW ؐRB} ؐ=;G ؐ4@ ;+ƪƪ@!=A! (ƪƪ@!A! ƪ@! ,@@檦@!`!!!!!!`ƪ@! ǩ}jҤ /L.٤ƪƪ@!@!, 舽`!`!!ـ!!٠!!!!!`@!jI*` . ֪ (}ϰ`(8` ֤ׅԄ +҅L: Lyƪ8吪周Ly sũ + ŐL Ly sŠԄ h }L} L}٩    e쪽pLyL( + ڥHJJJJ h) 0:i`  ک; n +ȱ)ȥ%}ݓ Lh ԍՅԄׅ֩өL:ƪ?Ԣ )ɠ )  -L &Lڦ@!)@!` n)8@} -L:` / n)8@I= n)8@/ѩ֔$ሄ ,L: + n 0L}8 n 0L8 n H1L8 n /L8 n /L8 n D/L8 n 1L8LLإL( &)ԥ)8@JjH}@MC)JJJe)e .F / .P . &F . #/ &L.L(HHHHHH /hhhhhh }& Y/hԅL:,` L _ܘ%ᨥ%Ly _ܘᨥLy _ܘEᨥELyٚ<|'g 0L`}!!!!i ` &LإL٥LyɥLzvmZ ƨ!0 4 䦵 ¥ԝD՝E֝He}םI Lܤį eį L` x݅ƨLLLܤ ©`#ۢ Lĩ_,}ߤ ڄ . eڅԥeۅհ"8څ֥ۅא8ܥݰL۠Q%0ԅإՅ٥ަ0%Q}% L-ե0LޥڤLyمօנ6&֐ eו`L( Hħ hբՅ `ޥԢ `ޥՅ}&&֐eܥeېڈ 7 \ 7 j N \ N j$0!ee80å/8ܥ۰uڕ}0eUiV`TUV`8UV`eTi`8TȢ` $L„')Q ȱ8} e新`8`L齀).Q Ӱȱ8e新 O :L䅫# *$Ŭ} Ʃ HL"䥫ș L` Ml/#樱0ZS'`ȱȱȱȱȱȱȄ`ȱօȘuԩׅu՘e֨҄}`樱I 屝Ҡȱȱȱȱȱ` n$҅J?eԨe` L 兙 兛 n %3 Ԥ` }, , , L檤 ٙ!ؙ!י!֙!ՙ`!ԙ@!ә !ҙ!` 䤪ƪ!ٹ!ع!׹!ֹ`!չ@!Թ !ӹ!`ƪ!}!乡!㹁!a!A!Lp ґȥӑȥԑȥՑȥ֑ȥבȥؑȥّ` ***j)e)e`ʭȅi}ȅiȅȩȩ Lfإ  4  \ +] ¥򄟄}   넨ɛ$0L祔 Z f0#ڠ쩀 ߩ6ei$0 녖چ + !5}ɛȑ @膔7 ɛ 襔!ɛL! _ɩ8$IȢ %e} &!$P* &8孨客 "&$ 1L~ L~ &L _ɰe拢 &L~ +0 %30Ԅ} 襡L 9:枢0 O L :H9Hhh tLHH`}hhLCL馩`ʆLC枢0ְşLC`A枢Ɣ!L!L}!T 򈩛LQLD ijq ߰,iŰD VD8` 覲`8` 넬 S( +饰}0 S0:$$ p8`$p (ȩ@҅ҥ򄬤 ߰ A L8򨢄 %Ӥ򈦬ʽ ʽ %} +HH 屝EҨhh$P0Ƭ 襯I `_A[`8`80 &Ո}ԅ` 넬$ +  + h갳 h) + , 褔ԙ!` "8` 襔 ɛ "ȱ"}嫤!`! `) ɛ%)a{)_0:A[_դ`RE͕DATINPUԑCOLOҝLISԖENTEҚLEԛI}FOҗNEXԑGOTϑGO TϑGOSU½TRAАBYŐCONԞCO͟CLOSŐCLҐDEǞDI͐ENĐNEנOPEΖLOAĖSAVŢSTATUӣNOTPOINԡXIϤOΒPOKťPRINԐRA}REAĨRESTORŐRETURΩRUΐSTOАPOХGEԫPUԑGRAPHICӒPLOԒPOSITIOΐDOӒDRAWTϓSETCOLOҬLOCATŔSOUNĦLPRINԐCSAVŐCLOAĚERR}OR- DPOKœMOVœ-MOVŪ*ƐREPEAԑUNTȊWHILŐWENĐELSŐENDIBPUBGEԒFILLTϐDϐLOOШEXIDIҖLOC˖UNLOC˖RENAMŖDELETőPAUS}ŖTIME$PROøEXEÐENDPROÑFCOLOҪ*̕-RENU͒DEDUMЪTRACTEXԖBLOAĖBRUθGO*’PAINԟCLӔDSOUNCIRCLū%PUԘ%GEԚ}GOTGOSUTSTETHEΣ<<>ުNOOANĨ<<>STRCHRUSASVALEADATCOPEESIRNFREXLOCLOSQSGA}BINPADDLSTICPTRISTRIDPEE˦INSTINKEYEXOHEXDEDIFRATIMETIMMOEXERNRANTRUN%%%%GOUINSTERER+,}%5&6(+8,<Xk`fghilm^deDѳHc?,Ќ,е,Y_Ҳ+7,/}01 2!3"4Ɛ"-"."-؂ٿ֐ː}ĐאŐbj+9,+;,ʐͭ}ͭ@ABC\=>[<+:е<,&%rvnnxc<}\-78s_XV+@D&0d*"'2GJh }NRl~&2 +饰(+VWZ ]a8`L`  ¤ħ.H h L5 䄡 } 䅭 bɠ04Ů .ŭ%) e拰 ĩ L+Ư0 Le}`毤Hɛ) h`  L ȱ R @ʆ ȱȄ Iğ` :62T F} :7 8 Lbԩ- L 8 8,I ɨ 8L.UH `ƨh $ %3   + \L L 8󅯩}" ¥ 8" ©" Ư" L8q :Z#]abj(=) W같  L樤ħ`hh`H Yh}Z L<>EO ƹƹ0`H f5h`I&` =? FQA` L񄳱ȱI }䦐Ħ ąŅ T k /䧰 k ,Ǡ ĩJH ThĥȑĥȑĦʊȑ`HHą}ŅH h hhhh ȱIELZ L`ȱI Hȱȱȱȱȱ } , h @ $L+L.*ȱȱȱȱȱjEE `EjI `e`ħ ¥}0 ` Lk 䦪`! 䧰L A@L `I&`L ©؅ L}.0`STOPPED륺 bɠhhL :ʅ` k %3Hƹ h5h`hbjH h} #ԤLQ #LLei  `LԑȥՑȥ֑ȥבȥؑȥّ``䈥}剰#)iiLɠL4űI&`048ץğ=ȱȄ }`L  L0e拠0ȱȄL  䦪`!' >?L (<ж`!  $Л +`,LőŐ78Ƒ8 Ƒ`8` - PѠ}`,,L L PQ 8,L ȱI ѝߠȱ`}ԩ,L E  $EL+L],,,؍ 0âLɀL ©7 F󦹩 RbL g }0g `Ո V fL{Ն + +􅕄L AT LINE?BLOAMEVALU>#VAR$LE?DAT>3276INPUDISTACOVERFLO?L}IN?FOTOO LON?DE?GOSUGARBAG?CHMEͣ?LOA?NES?WHIL?REPEA?D?EXIXPRO?EXE?PRO?IS OPE?DEWR ONLCMNOT OPEΣRD ONL}EOTRUNTIMEOUNA!FRAMCURSO!OVERRUCHKSUDONMODNOT IMPRA͠D?>#FILEDSK FULFATAL I/FILENAMPOINLOCKEDCM}>DI?FILPOIN?APPNBAD SECTORӥHՄ +h & .hԩ + ,҅L: ƪn (@Մ$ 0`} 0` 0LoH - . /h &@Յ՘JJJJ X) 0:i`AVC2 sŠ 5  <)  }< L L + e +e`e`&&&&&&eee` }&&eee&*`` 兙 䦪!0 4 ۄܱ **m ݤܱEۅڦڱ=} ܥeƥiեLN@ ` **)]` 00`` ( ((((((((}8`W)ߥ & &e &߽řِ׼JJJJ&eXޥeYߥ䥛 9 FfЎᰈ} `  M 8*` 兙 󥐅i祣L{ &}L  0 & L ȑ & L; # )ȱ L } )ȱ) )ȱ 8ƣŐő0eސ`ƙ8ް`)ȱJJJ}```=`]``` E߭H Ġ} hL±&Lv`[  ȱ R}]  L L  䅠 bɰhhğȱȄ L l"0e拱LjLx`[  ȱ Rl<=} DLISSCREENSCREENSCREENSCREENDQXDAWIYZWAR<? }   AP }A@ +@@d1B7t@dCAUA gAR@qM@ }Z D:AUTORUN.COM'B@@H'B@CA((P PBBA26-@<I-@$@ }%@&(->B-@1$@%@I(<-F<P6-R:,Z6-d.F:Ad,AU).A }dAUi@wn!!"*"@Ax@M@336-+"@)"@a,&+" }@)"@E,I-@$@%@&( B-@1$@%@I(  6-% @6-@ }!@6-@I-@$@%@&(->B-@1$@%@I(<-""=T:," })"AUj +A1A @C@@dUB7t@dgAR@j( }"@% D:TOUCH.TUR!"@!% D:PICSHOW.TUR"@% D:CODERUN_"@!@A3B }7tA_6-?:C: hhhLl,t0uz { VL@0S 5 s: 9 1 /8 5 h: H q4YY ": h: s: : ; C< P}@ @ A B 5Y` : }@ GXL2XL5X GGX G Y ->XX BC C > > >F B RD 4EX) :L0X) :R }dHHHMI0ЩЍ Щ Ѝ MIЩЍ hhh@@&( EPSON SkhHH_ L-̥L9i@L8 Lhh˩͢(ɛ ( rLE r`ɛ}L'  `e˅ː̢(`8 Lhh˩͢(ɛ ( rLE r`ɛ9BREAVRGPOSTLESHELPOPDRWINDPIJLSCROMINSCROMAXSCROPOSLEHELOPDPIJPIJLVSCROLHELLOPDLLELPOSP}SCROLPMPPYCHELCURSUOPDRACHPOSEXAMPLVRAGEEINDPXPCOPEXMANTTXTTXLPODPODCP}*.Z PbdB! B! BA B! B8 B !BBBBBwB !}B$@BBABwDsD@Bv@@6@ X@!@"z@}#YE$F%&@'(@R)@*A+AU,E-@.@g/ C.0A`1@9}2BX345 T INITT(5PA+A 5 A2;@,<RR};A,;@",;A ,;A `,;A ,;B ,;B ,F'6-6-'6-A `PG 6-C:},6-C:,6-C:,'6-C:,06-C:,>6-%@G6-C:,Z, 6.,6-BBwd 6-6-i}Z D:DECODER.COMnd+@@ D:POST.TXT:)@J6-%$AVYC@d@oU8A}8A%)8A86-?:A6,U6-%+U:A,&,&AxQ+@@ D:HELP.TXT@C@}AF6-Q@d+@@ D:OPDR.TXT:)@J6-%$AVYC@d}@U8A8A%)8A86-?:A6,U6-%+U:A,&,&Ac*@@  }D:LES.TXT9)@I6-%$AVXC@c@U8A8A%)8A86-?:A6,U6 }-%+U:A,&,&A 6-6-6- +Pll6.b |𠠠| || || | }| |example | |vragen | |POKEY | 7-@@@367<,.>:AU,7 T LOOPT }P%-@%( P-@(1B2H@R%9%@16-@" }< M@>6-R:,>6-+"@,$@&+"@,$@"3"@)"@39C:,%@},%%!@!*% @G%6-%69%@@=T:,"JO6-&@"!6-%'@-"@}?B2wO% D:MENU2.COMT%@b^ AhOr 6-6-6-|QO} 6-6-6-QO 6-6-6-QO 6-6-6-QO""9U:@,%@}A9%@<!6-R:,!6-T:,"@YC6-+!@* @,$@`&+!@}* @,$@`OYM@&%%!@G*% As%6-%0B2H:"@RD;16-%+"}@,$@@&+"@,$@@;M@N@X"Ab;16-%+"@,$A&+"@,$A;M@}l@vT6-F:A ,H6-%+"@,&+"@,%+",&+"AU,TA AA !6-  }6-""9U:@,%@A@j"Ar6-F:A,T6-%+"@,&+"@,%+"@,&+"A}U,`AjM@A="@R*"QTO (}A@'@@d}'B7t@d KAR@'A@9A @K@=-@=(#MENU } PAGINA KLEUR Q*T4O>&6-F:A,&@&BByHQA@'AY@F}9B2w@E6-@Q6-@RR6-$AV%A\#-%A'# f!B2H!B2V}@pQzTO (}B2HA A(( DRUK (()AU}A PP)PQTO6-6-%@(Z IS NU  @ A0}$6-$@."@08(Z IS 30B@L( Z IS NIET 30VA[Q`OjB2Ht #A}~-@@ (} "((-@@ " ( "(("(DRUK DE JUISTE TOETS...}%((()G *(JAMMER, VOLGENDE KEER BETER.-@D(HMMM, NIET SLECHT.GA((DRUK RETURN...)AU}AP PQ IF - THENA- IS MACHINE TAALB- IS EEN VERGELIJKING(++C- IS EEN VOORWAARDEL }IJKE OPDRACHT,672 ELSE<A- IS EEN MEISJES NAAMF B- IS ENGELS VOOR 'ANDERS'P))C- KOMT IN BASIC ALTIJD NA ENDIF,!}66Z + * - /dA- ZIJN OM TE TEKENENn B- ZIJN BASIC INSTRUCTIE'SxC- ZIJN OM TE REKENEN,67% D:TURBO}' ******************************* * * * TURBO-CURSUS II * * #} * * door John Maris * * * * Pokey's Magazine $}12 '90 * * * *******************************In het tweede deel van de Turbo-Curs%}us gaan we deze opdrachten bekijken: >> LOAD >> SAVE >> DIR >> Nummerieke variabelen >> IF...ELSE...ENDIFH&}et is natuurlijk mogelijk dat deze cursus voor u in een iets te rap tempo gaat. Mocht dat het geval zijn, bekijk dan ook eens'} de prima cursus Code-Runner van Jack de Brijn. Dit is een machinetaal-cursus, maar gaat ook in op basic. Wellicht dat u er m(}akkelijker uitkomt door beide cursussen te gelijk te volgen.Het opslaan van programma's.----------------------------Het)} is zeer prettig dat programma's die zich in het geheugen bevinden, kunnen worden opgeslagen op diskette. Stelt u zich eens v*}oor hoeveel werk het is om telkens als u een programma wilt gebruiken, het opnieuw in te typen!U heeft om programma's op di+}sk op te slaan een diskette nodig. Het liefst een diskette die uitsluitend voor het bewaren van programma's wordt gebruikt.,}Indien u een nieuwe diskette gaat gebruiken, moet u hem eerst FORMATEREN. Formateren is gebruik klaar maken voor de soort dri-}ve waar u mee werkt.U kunt de diskette formateren m.b.v. DOS, maar het is ook mogelijk dit direct vanuit basic te doen.1. .}Laadt Turbo-Basic.2. Haal de Turbo-disk uit de drive.3. Doe de lege disk in de drive.4. Typ XIO 253,#1,0,0,"D:"5. Druk da/}n op RETURN.Als de computer READY 'zegt' is uw diskette klaar voor gebruik. Denk er wel aan dat het formateren eventuele aa0}nwezige programma's op de diskette WIST!!Een diskette hoeft maar 1 keer geformateerd te worden. U kunt er nu programma's op1} zetten tot dat hij vol is.Welnu het bewaren van programma's noemen we 'SAVEN'. U typt een programma in en als u wilt stopp2}en met typen of als het programma klaar is gaat u het saven.Diskbewerkingen worden gedaan in de 'DIRECTE MODE'. Dit zijn op3}drachten die direct door de computer worden uitgevoerd. Een programma zijn opdrachten in de 'INDIRECTE MODE' pas als u opdrac4}ht geeft worden deze uitgevoerd.Om een programma te 'SAVEN' naar disk typt u de volgende opdracht: SAVE"D:NAAM.TUR"In p5}laats van naam mag u een eigen naam aan het programma toekennen. Stel het is een tekenprogramma dan kan u bv. SAVE"D:TEKEN.6}TUR"typen. De naam die u aan het programma geeft, mag maximaal acht lettertekens lang zijn. Na de naam zet u een punt. Na d7}eze punt mag u nog eens drie lettertekens neerzetten. Deze drie tekens zijn de 'EXTENDER'. De extender geeft aan wat voor pro8}gramma het is. .SYS = een SYSteem programma. .COM = een machinetaal programma. .EXE = " " " " " .OBJ = " 9} " " " " .BAS = een atariBASic programma. .TUR = een TURbobasic programma.Er zijn nog vele extenders te verzi:}nnen, maar ik denk dat u met deze de eerste tijd wel vooruit kunt.Na dat u SAVE"D:NAAM.TUR" hebt getypt drukt u op RETURN. ;}De drive begint even te ratelen... en zie de computer zegt als alles goed is gegaan weer READY.Uw programma staat nu op disk<}.Maak het geheugen leeg met de opsracht 'NEW'. (vanaf nu vertel ik er niet meer bij dat elke opdracht wordt afgesloten met R=}ETURN!!). Denk hier aan!!Geef de opdracht 'LIST'. Als alles goed is, is het geheugen leeg en is geen listing. Typ nu LOAD>}"D:NAAM.TUR"De drive begint weer te ratelen. Na enige tijd weer het 'READY'. Typ 'LIST'..........Daar is weer het program?}ma. Een programma 'SAVEN' = bewaren doen we met 'SAVE' en een programma 'LOADEN' = ophalen doen we met 'LOAD'.Als er veel@} programma'S op een disk staan is het erg makkelijk om te weten welke dat zijn. Ook daar heeft Turbo-Basic een opdracht voor.A} 'DIR'DIR(ectory) laat zien wat er op de diskette staat. Zorg ervoor dat je programma een unieke naam krijgt. Als je nl. B}een programma saved met een naam die al eerder gebruikt is, zal de diskdrive het oude programma WISSEN en het nieuwe er over C}heen zetten.-----------------------------------Nummerieke variabelen.----------------------Onze computer kan goed reD}kenen. Typ bv. maar eens de volgende opdracht in: PRINT 100+10De computer zal het juiste antwoord geven. Zo kun je alle rE}ekenopdrachten geven. Onze computer rekent volgens Meneer Van Dalen Wacht Op Atwoord.De bekende volgorde. 1. MachtsverhefF}fen.2. Vermenigvuldigen.3. Delen.4. Worteltrekken.5. Optellen.6. Aftrekken.2^2 twee tot de macht twee2*2 twee maal twG}ee2/2 twee gedeelt door tweeSQR(2) wortel uit twee2+2 twee plus twee2-2 twee min tweeEvenals in de wiskunde mag je ook H}berekeningen tussen haakjes zetten.Alles wat tussen haakjes staat wordt eerst uitgerekend.PRINT (10+10)/5rekent de compI}uter uit alsPRINT (100)/5en NIET alsPRINT (10)+2Wat kunnen we nu doen met al deze rekenmogelijkheden van onze computJ}er??We typen het volgende programma in10 A=120 PRINT 2*A30 A=A+140 GOTO 20Verklaring.----------- Regel 10 ----K}----A=1 ???? Onze computer kent het fenomeen NUMMERIEKE VARIABELE. In dit geval is dat 'A'. We vertellen aan de computer daL}t 'A' de waarde krijgt van 1. Elke keer als de computer de variabele 'A' tegenkomt, kijkt hij in zijn lijstje en ziet dat A dM}e waarde 1 heeft. Regel 20 --------PRINT A*2. In de vorige les zag u dat als u iets op het scherm wilt printen dat dat N}dan tussen " " moet staan. Dit moet alleen als iets letterlijk op het beeldscherm moet komen. Als u iets gaat printen wat NIEO}T tussen " " staat, wordt de uitkomst op het scherm gezet. Op het beeldscherm komt dus de waarde van variabele 'A' vermenigvuP}ldigd met 2 op het beeldscherm te staan. In regel 10 hebben we gezegd dat 'A' 1 is. 1*2=2 dus de computer zet het GETAL 2 op Q}het beeldscherm. Regel 30 --------Bij de uitleg van regel 10 heb ik al verteld dat we aan een variabele elke willekeuriR}ge waarde kunnen toekennen. Tijdens het 'RUNNEN' van een programma mag de waarde aangepast worden. In regel 30 vertellen we dS}e computer 1 bij de waarde van 'A' op te tellen en de uitkomst aan 'A' toe te kennen. 'A' was 1 tel daar 1 bij op. Dus 'A' woT}rdt 2!! Regel 40 --------GOTO 20. Dit mag geen problemen geven. We begonnen met 'A' de waarde 1 te geven. In regel 20 pU}rinten 2*A. In regel 30 verhogen we A met 1. In regel 40 gaan we weer naar 20. Hier wordt 2*A geprint (A is 2 geworden dus opV} het beeldscherm komt 4 te staan). In regel 30 wordt A met 1 verhoogt. Enz. enz.dit is het principe van een teller. Op het W}beeldscherm komen de uitkomsten van de tafel van twee te staan.2468enz.We kunnen het programma verfraaien door regel X}20 te veranderen in20 PRINT A;"*2=";A*2Kijk goed naar deze constructie!!! (denk hierbij aan de eerste les)De eerste A woY}rdt als getal op het scherm gezet, *2= wordt letterlijk er achter gezet en de uitkomst van A*2 wordt daar weer achter gezet. Z}Stel dat A de waarde 10 heeft dan komt er op het beeldscherm het volgende te staan :10*2=20Zo kunnen we alle tafels laten[} zien. U zal merken dat de computer razend snel is. Eigenlijk te snel voor ons want bij het runnen van het programma kunnen w\}ij niet lezen wat er allemaal op het scherm verschijnt. U kunt het PRINTEN onderbreken door de CONTROL-toets SAMEN met de 1 i]}n te drukken. De computer wacht nu totdat u hetzelfde nog een keer doet en gaat dan weer vrolijk verder. Ook bij het bekijken^} van listings is deze methode erg makkelijk.Voor variabele namen mag u ook meerdere letters te gelijk gebruiken. Er mogen g_}een leestekens in voorkomen. Cijfers mogen wel, maar niet aan het begin. Een variabele naam mag ook niet een deel van een bas`}ic instructie zijn. Kijk naar de volgende voorbeelden:ABC is goedA.B is foutA1 is goed1A is foutPRI is foutAls laata}ste opmerking: U kan maximaal 128 verschillende variabelen gebruiken.------------------------------------IF...THEN...ELSb}E...ENDIF------------------------IF THEN kun je vertalen als ALS DAN.ALS het twaalf uur is DAN gaan we weg.Er is een voc}orwaarde waaraan voldaan moet worden voordat een bepaalt iets gebeurt. We gaan nl. pas weg als het twaalf uur is. Dit kunnen d}we ook in een programma toepassen.10 A=120 A=A+130 IF A=10 THEN GOTO 5040 GOTO 2050 ENDIn dit programma krijgt A de we}aarde 1. In regel 20 wordt A met 1 verhoogt. In regel 30 komt dan de voorwaarde. ALS A gelijk is aan 1 DAN gaat de computer vf}erder met regel 50. Indien A niet gelijk is aan 1, komt de computer terecht bij regel 40. De computer wordt dan verteldt verdg}er te gaan met regel 20. Er wordt er weer 1 bij A opgeteld, in regel 30 komt weer een vergelijking enz. Het programma zal stoq}B%DOS SYSB>)SCHEMA PICBSTURBO COMBMENU2 COMBAUTORUN COMBDECODER COMB&TURBO CURBR"LES TXTB}HELP TXTBPOST TXTBOPDR TXTB PICSHOW TURB>NUCLNICKPICBNUCLNICKCOLBSCHEMA COLBTOUCH TXTB>'GIRL PICBeGIRL COLBlPAINT OBJmHOCKEY COMROTO COMBTOUCH TURZCODERUN |CRP3ASC TXT.CRK3ASC TXTtCRXMPL3 SRCAAAA2 AAAA3 AAAA4 DCRKURS2 TXTppen als A de waarde 10 krijgt.Voor vergelijkingen kunt u gebruik maken van de volgende symbolen:= is gelijk aan> is gr}roter dan< is kleiner dan<> is ongelijk aan>= is groter of gelijk aan<= is kleiner of gelijk aanIF A<>10 THEN B=20Als}s A NIET de waarde van 10 heeft, krijgt B de waarde van 20.We gaan nog een stapje verder.10 A=120 A=A+130 IF A>1040 t} PRINT "A IS GROTER DAN TIEN"50 ELSE60 PRINT "A IS NIET GROTER DAN TIEN70 ENDIF80 IF A=20 THEN A=190 GOTO 20In regu}el 10 krijgt A de waarde 1. In regel 20 wordt A verhoogt met 1. In regel 30 wordt gekeken of A groter is dan 10. Het woord THv}EN is hier weggelaten!!!!!!!Als A inderdaad groter is dan 10, wordt het programmadeel tussen IF en ELSE uitgevoerdt.Als A nw}iet groter is dan 10, wordt het gedeelte tussen ELSE en ENDIF uitgevoerdt.In regel 80 wordt geken of A de waarde van 20 heefx}t bereikt. Als dat zo is, krijgt A de waarde 1.In regel 90 springt de computer weer naar regel 20.U moet vooral niet alleey}n deze tekst lezen, maar zeker zelf gaan knoeien. Al doende leert men, gaat ook in dit geval op. Ik hoop dat ik duidelijk bz}en geweest in deze uitleg. Verwacht niet bij het doorlezen direct alles te begrijpen, want u heeft tenslotte nog een hele maa{}nd voordat deel 3 uitkomt. Rest mij nog u een prettige jaarwisseling toe te wensen en wellicht treffen we elkaar weer in janu|}ari.John Maris.komt. Rest mij nog u een prettige jaarwisseling toe te wensen en wellicht treffen we elkaar weer in januQRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRE|452"/#52353(%,03#(%2-|QRRRRRRXRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRXRRRRRRE|!~}*oystick^_voorhoofd menus|ARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRD|||*oyst!}ick\regelomhoog||*oystick]regelomlaag||&irekeuzemenu|ARRRRRRRRRRRRR!}RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRD|||*oystick\paginaomhoog||*oystick]!}paginaomlaag|ARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRD|||*o\&ire+leur!}omhoog||*o]&ire+leuromlaag||*oystick\+leuromhoog||*oystick]+leuromlaa!}g|ARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRD|㉀瀰|ZRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR!}RRRC|ARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRD|㉀瀰|ZRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR +++++++++++++++++++++++Turbo-Cursus Post +++++++++++++++++++++ +++++++++++++ +december 1990+ %} +++++++++++++++Deze rubriek is voor alle mensen die vragen of opmerkingen hebben over de cursus. U heeft een %}vraag? Schroom niet, maar schrijf naar Pokey.Vorige maand heb ik een wel erg simpele opdracht gegeven. Deze maand is dat a%}nders. De prijs is gewonnen door de acht-jarige Joe uit Arnhem. Van harte gefeliciteerd.Ook deze keer is er weer een prijs%} te winnen. Kijk naar de 'OPDRACHT'. Niet zo simpel als de vorige keer, maar met een beetje denk-werk moet er uit te komen zi%}jn.Ik ben blij met telefonische reactie'S maar ook schriftelijke zijn welkom. Uitsluitend schriftelijke reactie's worden o%}pgenomen in deze rubriek.nische reactie'S maar ook schriftelijke zijn welkom. Uitsluitend schriftelijke reactie's worden o$Opdracht. December 1990.-------------------------Maak een zo kort mogelijk programma dat alle combinatie's laat zien d)}ie mogelijk zijn.Het programma moet voldoen aan de volgende eisen:1> De uitkomst is ALTIJD 100.2> De sommen mogen uit 2 )}of 3 getallen bestaan.3> Gebruik alleen de rekenkundige functie 'vermenigvuldigen'.De volgende uitkomsten zijn goed:10*)}10=1001*100=1002*50=1005*5*4=100Stuur het programma dat ALLE mogelijkheden laat zien op aan:'Stichting Pokey'Postbu)}s 7983100 AT Schiedam.*5*4=100Stuur het programma dat ALLE mogelijkheden laat zien op aan:'Stichting Pokey'Postbu(.CUR + * - /dA- ZIJN OM TE TEKENENn B- ZIJN BASIC INSTRUCTIE'SxC- ZIJN OM TE REKENEN,67% D:TURBO  MANZC BA@-}'@@d'B7t@d Z D:PAINT.OBJ 8AAi (}AR@(''Dit kleine -}programma laat een van2##De mogelijkheden zien van het<teken programma,FMulticolor Paint,P JE kunt pictures -}maken metZ""VELE kleuren. Verder zal hetd''optie's bevatten, die in nog geenn((enkel XL-programma te zien waren.,o-}&&Het programma zal in de toekomstp!!worden verkocht door Pokey.q&&In een later magazine meer over,sMulticolor Pa-}int,x&&;Av,;@@,;A,-@@!" 06-@ &P:B:,'@-}, - (@(A <=F:B2y,"@E #A -@@ +@1-}'@@d'B7t@d"" @@,C@C:,Av6@J"-}T @@^C@C:,Ahh@r9C:,BAh|9C:,U:@,Av-}6-?:A6,<=F:B2y,"@ F--D:GI*.PIC,D:GI*.COL,D:NU*.PIC,D:NU*.COL'% D:PI-}CSHOW.TUR-?:A6,<=F:B2y,"@ F--D:GI*.PIC,D:GI*.COL,D:NU*.PIC,D:NU*.COL'% D:PI, << 1}<<1}3P,?PPP? P@1}??#30333333P@?< 33333 @ 0<32#3033333330 ?#333301}0 333 0 3333333# 3 3333332#* 1}32 5 Q@*U*32 LPU?? T1}U32   U? T? !?U P 32 #!3#?TU P 1}3 3 #3333 32!TUU35C23 32###32#UU35C23 3 3 #0 !EQT 1}32##0#1#UET 3 3 #3333 32!UEP 4T23 32##3333#32#PUE@4W23 3 3 #1}0 !UE]U ##0 #4QP@ uU 3 3 #33333*!LEUPuU3 ##33331}3#TUT5ET 3 #0!TUT5AP ##0??TUP5UP #?  1} UD5EuU##   UP5UuU #  UUT5EEU##333##331} UUUT5UAT #3  UUET5UP13 #0333# 0UTP5UuU113 #03  uUU1}5UMT" #0333 #335UU@5UP"0 #303   MUU@A5UP"13 303**:SUU@U1}@ 0(TU@UU@UT*(5U1}4T*T 8 *:UP1} 0 * =U@"  "0"""""ꪂ.uU@ 0 "UU1}3UU 0*UT 0UT? 0"1}0UP? *@. @:* 1} : (: ** 1} ** 0ʪ** : * : 1} * 05P*:5T*1}:5UT: 5UU::=UU@ 1} :*UUT0UU@P?UUU@1}PʪUUP:Tʪ?5UT8TUU1}UT 5UU8UU=UU81UUP* UU81}!UW*UU@8U\ UU@8RUU@ 8UB1}UU888UQJ *U( (8UQJ*UU(8UU**1}Uʨ 8U**T@*8 UUE**=T@8 UUE**2R1}J*8 UUA* @? P* @UD@ J1}UP***P @<U@* P @U@ *T J 1} T5UU5 @UU0@1}***UU05@ **EUT0@*EUP@1}*UUR UR U@1}UUHTJT@ 1}H*?? 1} <<0*< 0< @0 0 U1}0 20 <0 001}00?00 @ 00<0PQS TUULUU0TUU0 1}TQS T@ELUU0T3UULTQS TEL@3U3@SUQS TU0ELOOS 1}UQS TU0L@<OOS UEQS TU0?LUU>ө "***" " ("" 07(((((((((((((::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::6:66888888888888888888888888888888888888888888888888((((@BDFH5}JLNLJHFDB@@@@@@@@@@@(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((x5}5}   5}⒒5}B@BBFFFFFFFF5}B@BBFFFFFFFF4:jꪪ:jꪪ??3?3:j 3303:}j 330??:j 3303:j ???3:j}:j:j:j}:j:jꪪ? <0??:jꪪ} 3300 :jꪪ ??0? :j 3300 :UUUWUUUUU} 3}gaandeslagenkwamerachterdatjemeteenschakelaar zevengeisoleerdekoperdradeneneensoldeerboutplo>}tselingvanje4ouch4ableteen+oalapadkuntmaken/mdatjemeteenschakel>}aarwerkt kunjejetouchtabletookweerindeoudestaatbrengen>}*ekuntnadeombouwoamet0rint shop "lazing0addles +olapaden!tari !rtistwerken>}6oorevtvragenziede(elplijnden!tari !rtistwerken<UAUA6 6 +6@@ D:TOUCH.TXT!!C@U:@,A `V}@()27 +@17@@ D:SCHEMA.PIC<AYF!!C@U:@,V}AvP@Z--@@ D:SCHEMA.COLdC@BAhn@x%Z D:PAINV}T.OBJ%8AAi6-?:A6,AY@4 E F D:TOUCH.TURAhn@x%Z D:PAINT[Y9Y.Y EY{){{){{){{){L0 ~;L0 RAX0 ; FL0 L0`  R }00@ P 0 Ђ_1j1u111111_1j1u11@ԩЍЍЍЍ 3R } jH1f|1?2g}2J?&2h~&2J<ЩnЩЩЩЍЍЩЍ R }Ѝ Т2a 222Ѕ \h hҍҍ 3 jH`W87+<-?=+6>7+709<<3797<>6>.-FNMK@ԩR }ЍЍЍ 3 jH-3e|3-'3^f}'3FЩЩЩЩЍ G}XR}X GXXҍҍҍҍYXXXX 3 1 q4 3 Ѝ Ѝ YX2YXLU033`[4 3'34R}X)iE儭X)jjjjiE䄩HH : \4hh'xЄ[4`A+?/XR}XҍҍX`Y J4J4K4K4,K4-K4@LI@I@lJ1414 @T1UR}4U4 @T^1<55 H` YҍҍҍҍЍЍЍЍЍЍЍЍXXiȰXXXiXR}Yi Y 3 jHύҍҍҩXX 3 q4 YXҍҍLc0ҍYY!Y"Yҍ2`(U1ЭT1ЭV1R}ЭW1Ѝ`03Xi9 99999i9999i*9=999i-9B999i0939:9999iE9c99R}9iH9[999iK9`999iN9Q9X999919 999999999+9>999.9C9991949;99R}99F9I9\999L9a999O9R9Y9999d9994X1X`2Y=797`HlX1ЭXԩUR}7h@Y1Э]1ЍЩp7h@Z1Э]1ЍЩ^Щ>ЍЩ7h@[1Э]1ЍЩ7h@\1Э]1ЍЩ΍7R}h@ ԩЍЭXЩЍЩ7h@ЍЩ8h@ЍЩ8h@ЍЩ=7h@88L\2Y 7X R}5[4 < < = = YXLbY FY FY FsX-XXXWL8iiR}sӍX)X)Ln9XLb AX0XXXX΅΂ 'XXX XΈ΋Ύ 'R}ΑΔΗΚ'XLb AXL8XXX( XX"X( R}(XLbT:Y:Ѝp:::::tp`2:3:v'R}2:i(2:3:i3:L.:WXX 3`Os`xԩ>/`(tЩЩXX}W$|`XXXR}Xʹ$|$|XXX`X0x!XXi$|$|ʈXX΋X`` `XXX>X0xL= нX/ȐXXxL >X {) X{XnXR$}nXЛ`$YX*'X0xz Xm$YX0 $YL=>`X0xz 8X$YX0$YLd>XX0j}XR%}X`)j$YX8$YXL>X)X)$YX8$YXL>$YXm$YX޸X0`XX L(@XF]tL?L?R&}L?L?L @JXJXJXJXL!@IXLIXpIXIXL!@IXXIX|IXIXL!@IXdIXIXIXR} " / B(}/B)} (B*}/B+} /B,} B-}(?B.}"?(*B/}"0?B0}? B1}??B2} *??B3}DꪪꪪB4}ꪪꪪꪪB5}ꪪ TꪪT*ꪪTB6}T T@@+B7}@ @@?@@B8}@@B9}E@DE@*DU@DUPB:}EUPD(EUTETB;}?ER?HꪪU@ B<}ꪪUA@ ꪪUA Q*B=}PU@P"UP(Vd?B>}Q("TE  ꪪhTU ꪪB?})ZTV ? TU VB@} UUꪪ( VꪪUV  BA}V8?UV(< V(X0VXBB}*", VT ꪪ<(Uh ,(U @BC}?VUUj&UUVjUX@?&VUUUUUjBD}* VUUUfeUUXO"*YUUUUUUUVO "*"YUUUUUUUZCBE} *UUUUUUUUUV$@( *UUUUUUUUUZ@*UUUUUUUUU}UV$LꪫBF} *UUUUUUUUUUZOꪫ( )UUUUUUU}UV$Cꪫ *UUUUUUUUUZ@BG} )UUUZ%VUUUUV@?( *UUUI)UUUUUZ )UUUI UVUUUV BH}*UUUJ UUUUZ UUU`UUUUV% *UUUP UUUUZ)* UUUPBI}%UUUUV.ꪪ *UUUXUUUUZ.0?ꪪ UUUX UUUUUX,< UUV%UUUBJ}UUX$? UUUVUUUUUX, UUUUUUUUUh$JeUUUUUUUUUeX,0BK} BUUUUUUUUeh5? BeVUUUUUUUUX5ꪪ BZUUUUTUUh9ꪪBL}@UUUUZU`O@UUT@U`O(@UUZe`NBM} @UU@%e`J P%%UUUJTIUTU`JBN}%EEZUJIE@ IUbҢ(%EFUVaUBO}(*IP*w֥QUȒ eTwڥYUȒ iUwZYUȒBP} ZUZUUȒUVUUUȒ8 YUUUUVȒ8 UUBQ}bUUVH8UUPUUVHUUXUUVH%UUR%UBR}UX"H&UUXUUX"H )UUZ""UUUXH UTUUU`@BS} UUV"%UUU`@* eUUUUUb@ "UUUUUUU@BT} "UUUUUUU@"UUUUUUV")UUUUUUZBU}*" UUUUUUh*>"UUUUU >"UUUUV@BV} :")UUUUZ8" UUUUh %8UU%%BW}8VV (U U*BX}%U*(U* UU*BY})UP UP U UUBZ}? *)UP?? U??? @B[}???B\}???????????B]}????????????B^}??????B_}?????*???*B`}???*???*???*Ba}???*??*??*Bb}??*???*????*Bc}??? ?? Bd} * ? @7(((((((Ff}8VV (UFg} H````````bbbbbbbbbbbddddddddddfffffffffhhhhhhhhhhhhXXXXXXXXXXHHHHHHHHHH8888888888888888888888888888888888888888888888888Fh}8888888888888888888888888888888888888888888:::::<<<<<>>>>>^^^^nn~~hh UPFi} ..>>NN^^nn~~..>>NNnn޾ξFj}~~^^>>vvvvxxxxzzz||~ܺ\\Fk}vvvvxxxxzzz||~ܺ\\DNh `'0˭1̱I˩`HH ԍннˍhh@D:NU*.COL,D:BA*.PIC,D:BA*.COLD:PHU0q00L0ɱ2 3 /K0L Sl l Nn}`CONTESTANT No}Np} D  LtNq}       Nr} HHlL  ` HH dυ hh0d d8 {`L)01Ns}Ƃ 0恥ii8``'i(i01 `Nt}ҍ2_ \b \./@ԩҍЍЍЍЍЍЍЍХ`   ȱȱNu}ȱHJ      hЫ `     Nv} ȱȱȱ      `  l  Nw} ȱȱȱ  `CONTESTANT `'i(i80 1  T 8 S`Nx} HMNb c  h H iicii hi ici i `pppB`Ny}A8 WORLD RECORDS:`akaa b[bbb  `WR   S`  { r Nz}   "&*/RG]%/?XPXP〇kk΅ c   L υc  N{} L9 `΅ c   LZ υc   Lz ``'i(i 8 {`N|} 8 `01 `DISK ERRORPRESS FIRE BUTTON TO CONTINUE`'i(iN}}0ԩ1ԩЍЩ Щ d 8 {`   J `dʊ iN~}i.dф d806ddф d8ԭ i N}icdф((`dd ii iic dd8` MNN}`    `8 `pppB`AA"7Bddddx````a``  NEW WORLD REN}CORD FOR OLD RECORD:NEW RECORD:]l{POLE VAULT PLATFORM DIVING4X400M RELAY 100M DASH GYMNASTICS FREN}ESTYLE RELAY100M FREESTYLE SKEET SHOOTING FLIP DISK AND PRESS FIRE BUTTONL``N} @@@AA@@@ ``???~~???~~N}??BBBPPPxxxxvvvvv<<N}   3+%%43(//4).'4!2'%43()43#/.4%34!.405N}3("544/.4/"%').CONTESTANT "%').15)4pppN0N}@N}BBBAЍҍ2oҍЍ Ѝ Ѝ Ѝ Щp0>/Pԩn N} ⅈ䅌  8 8   8 j .j( N}i i  Ƈ*iiiiiiLG``膦 N}010 .`ҍ҅[ee氩  .  F     4 N}F   Lw``gh`rz`N}S)SV`;ks腘S)SW`iieeiN}iii`iieeiiii` iVĀ>S)SN}S)S憐` iWĀɻS)SS)S秊`N}'ơ  d  'Ơ  L'`TU`xHM) 8 N}) iɢ) 80) i`Ʀ `TbU"ƫ~@T#U".N}i`&`ƪ` Ш)  )  ` ҹN}Ƭ ҹƭ`   9憱憱āe愠Ƃe憰`H ԩN}Щh@H ԩЩȍЩЩh@H ԩЩh@H ԩ(Щ̍h@H ԩtЍЩh@ \`nN}L_ ?0   ?? ? ?N}<G<?<<0??<< 0  0N}? ?0 0<? ?N} ? ? 3`XYU ɪ(YLN@(YLN@(YX(YiXL?(YiXL?(YiXL?Y .Y.YYMYmYY`R} ԍY Y`Y H@@H@@1@@@@ʈS]]4^^^0___,``R}X"(XX0 3YʎX` X }`ΕX+ XX0! >YEEEEʎX`E R}XLGAX0" IYYjmʎX`Y Gm X 8A AX8XLGAXLGAXiAdBAR}XiAB8AXiAB`A"BB.BVB~`0?/6+77?73>3R}97=23/6.==-9=X)iE5X)jjjjR}iE4X)iE]X)jjjjiE\X)iEX)jjjjiE`Y)iEY)jjjjiEY)iEY)jjjjiE Y)iER} Y)jjjjiE`!Y)iE҆!Y)jjjjiEц"Y)iEІ"Y)jjjjiEφ#Y)iEΆ#Y)jjjjiE͆`ΘXX%mYYmYYR}XiXXiXm Y Yح Y#Y/L:>8||~jj>4< >>>AAAA@@@@@@@@CCCCAAAAAAAA????""""AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAccccUUUUIIIIAAAAAAAAAS}AAAAAAA@@@@@@@@@@@@xxxx@@@@@@@@""""AAAAAAAAAAAAAAAA""""AAAAAAAAAAAAAAAAAAAA""""S}@@@@@@@@@@@@xxxx@@@@@@@@~~~~AAAAAAAABBBB||||DDDDBBBBAAAA>>>>AAAA@@@@@@@@>>>>AAAA>>>>AS }AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA""""AAAAAAAAAAAAAAAA""""""""AAAAAAAAAAAAAAAA""""S }@@@@@@@@@@@@xxxx@@@@@@@@AAAAccccUUUUIIIIAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAS }AAAAAAAAAAAAA>>>>~~~~AAAAAAAA~~~~@@@@@@@@@@@@@@@@ikJlamtnυniiii` S }dHHήi3 ii hS1S1Lhi /ii miΫiάiέihh`Ҡ0%Z5iҽiұi`)iS }ҽiLiS1L\hҠ0"Zҽiұ䍬i`)ҽiLJiҠ0"Zҽiұ荭iS}`)ҽiLiyl`[QH@<5/-(# rfULD92*%!           S}                  S}                S}ZZZZ S}  S}       S}              S}         ZZZZS} S} S}ZZZZ          S}    ZZZZ          S} S}00 P0 O}  FEi99 GFjO};;3?<<9 F@l~~> <80 F@t>~~<=100 FBn>><000O}00 GFk;;  GFk;; GFk;9  GO }Fk;9  GFk;9<08  GFk;;8|q```` GFk;; 0O!}000 GFj;; GFh:;O"}`` 0``p0`0O#}``O$}`00```0```@``p8@p8O%}x`Y.g.u......O&}]/9//../////}0Y05000 10O'}000O(}@@`@@`O)}@`@@`?0??O*}??<<?<<0O+}??<<0 0??0O,} 0<??O-} ? ?O.}3}UjUVꪫUUjVZ@UjDPO?}UjʾJUVT Vꪫ?ꮨVjZ֪/꼪:O@}<+?꼪ʲ꿿;/ʺ/? U$JVFVRYiYf&VZUViiROA}U?BUeJIVVYiYVeJAjVVeZVU ꀩJ*RJZPPiVVeRVUꂪii*JVZ@@@VZeUOB}U PZ*E UZTUJJUZAXFXVOC}UUaV偖@UEET? ZVX"Z@ZOD}( Z@ k OE} OF}  @? @OG} @ @T P@OH}J@@@ A D OI}P@ jjUOJ}UZ*UUZ ?OK}??*@OL}j?*OM} @j ON} ?OO}**? PPOP}0@@@@@T@T0OQ}@@*?@@@@?0*AAOR}D |>!">[^}#C$D%&'()*+,D-./01[_}2345(5PA+A 5 A2;@,<<<;A,;@"[`},;A@,;B ,;B ,F'6-6-'6-A `P5 6-C:,6-C:,6-C:,,6-%@56-C:[a},Z, 6.,6-BBwiZ D:DECODER.COMnT.@@ D:CRP3ASC.TXT:6- A![b}IC@T@oU8A8A%)8A86-?:A6,U6-%+U:A,&,&AT.@[c}@ D:CRK3ASC.TXT:6- AVwIC@T@U8A8A%)8A86-?:A6,[d}U6-%+U:A,&,&A 6-6-6- +P@@6.6 || || |POKEY | [e}7-@@U@367<,.>:AU,7 P%-@%( P-[f}@(1B2H@R%9%@16-@"< M@>6-R:,>6-+"@,$@&+[g}"@,$@"3"@)"@39C:,%@,%%!@!*% @1%6-%69%@[h}@=T:,"JO6-&@"!6-%'@-"@?B2wO% D:MENU2.COMT%@b[i}^ AO 6-6-6-QO 6-6-6-QO""9U:@,%@A[j}9%@<!6-R:,!6-T:,"@YC6-+!@* @,$@`&+!@* @[k},$@`OYM@&%%!@G*% As%6-%0B2H:"@RD;16-%+"@,$@[l}@&+"@,$@@;M@N@X"Ab;16-%+"@,$A&+"@,$A;M@l@vT[m}6-F:A ,H6-%+"@,&+"@,%+",&+"AU,TA AA !6-  6-[n}""9U:@,%@A@j"Ar6-F:A,T6-%+"@,&+"@,%+"@,&+"AU,`[o}AjM@A="@R*"QO (}A@'@@d'B7t@d[p} KAR@'A@9A @K@=-@=(#MENU PAGINA[q} KLEUR Q4O>&6-F:A,&@&BByHQA@'AY@F9B2w@E6[r}-@Q6-@RR6-$AV%A\#-%A'# f!B2H!B2V@pQ[s} D:CODERUN-@RR6-$AV%A\#-%A'# f!B2H!B2V@pQX  Q>4DISPLISTP0(Q>5DISPLIST2P1<VAST!VASTFX;PX;ZX;dX;nDISPLIST p=p=px F SCHEgu}RM == A DISPLISTX; SCHERM ADE WINNAAR VAN A ADE PRIJSVRAAG IS : A APiet de Leeuw gv} A ADen HELDER AX; SCHERM ADE WINNAAR VAN A ADE PRIJSVRAAG IS : A APiet de Leeuw d#("(DRUK DE JUISTE TOETS...%((()G *(JAMMER, VOLGENDE KEER BETER.-@D(HMMM, NIET SLECHT.GA(([x}DRUK RETURN...)AUAP PQ IF - THENA- IS MACHINE TAALB- IS EEN VERGELIJK[y}ING(++C- IS EEN VOORWAARDELIJKE OPDRACHT,672 ELSE<A- IS EEN MEISJES NAAMF B- IS ENGELS VOOR 'ANDERS'P))C- [z}KOMT IN BASIC ALTIJD NA ENDIF,66Z + * - /dA- ZIJN OM TE TEKENENn B- ZIJN BASIC INSTRUCTIE'SxC- ZIJN OM TE R[{}EKENEN,67% D:CODERUNZ + * - /dA- ZIJN OM TE TEKENENn B- ZIJN BASIC INSTRUCTIE'SxC- ZIJN OM TE RX!Welkom bij de derde aflevering.Om sector-ruimte op de POKEY-disk te winnen worden de tekstfiles nu van af het men_}}u in gelezen.Het scheelt nauwelijks tijd en wij kunnen hierdoor veel meer plaatsen op de diskette.Deze maand is de kursus _~}wat minder uitgebreid dan ik gehoopt had.De reden is dat ik onverwacht werk aangeboden kreeg, waarmee ik ook de weekenden be_}zig ben. Daar had ik in mijn tijdsplanning even niet op gerekend. Tja, wij van POKEY moeten ook nog in ons levensonderhoud vo_}orzien.De antwoorden van de vragen van de prijsvraag worden volgende keer behandeld. Wel is er een prijswinnaar getrokken u_}it de vele inzenders.Zijn naam wordt vermeld in het voorbeeldprogramma CRXMPL3.SRC.Gefeliciteerd !!!Het fel begeerde T-shi_}rt wordt per ommegaande aan je toegezonden.Wie nog zo'n shirt zou willen bestellen moet wel opschieten want ze zijn er al b_}ijna niet meer.Er was post ......Met name van Peter Kleywegt uit Someren.Bedankt voor je brief.Je enthousiasme voor de _}Welkom bij Coderunner nummer 3Deze keer gaat het uitsluitend over machinetaal.De reden hiervoor is dat het wat mc}eer aandacht vraagt om in machinetaal tot resultaat te komen.Basic kent een heleboel kant en klare opdrachten die in de compc}uter eerst worden vertaald.Dat gaat ten koste van de snelheid van de computer. En veel dingen kun je er eenvoudig weg niet mc}ee programmeren.Met machinetaal is alles mogelijk en sneller kan de computer niet.Tevens werkt basic een beetje misleidend.c} Het heeft overal zo z'n eigen manier voor. Als je er voor gekozen hebt basic eerst te leren, kost het later wellicht wat meec}r moeite om te leren wat de computer werkelijk kan !_______________________________________Deze les gaat over het behandelc}en van het beeldscherm in machinetaal._______________________________________Kijk om te beginnen eens naar het CODERUNNER c}programma op het scherm. Eerst zie je een stukje zwart, dan grote letters, daarna kleine letters, dan weer wat zwart en dan wc}eer grote letters.De vraag is: hoe komt dat daar ?Of hoe bepaalt de programmeur wat er op het scherm te zien is ?Ofwel, hoc}e krijg je de computer zo gek om datgene op het scherm te laten zien wat jij wilt ?De XL/XE heeft daar een handige oplossinc}g voor:Je geeft de computer een lijstje met wensen !Bijvoorbeeld:Bovenaan wil ik dunne streepjes, dan blokjes, daarna grotc}e letters, dan kleinere letters etc.Moeilijker is het niet.Feitelijk is het even simpel als met een boodschappenlijstje nac}ar de kruidenier stappen.Onze computer-boodschappenlijst noemen we in dit geval de 'DISPLAYLIST'.Omdat alles m.b.t. de comc}puter nu eenmaal zo geregeld is, is ieder onderdeel van deze lijst natuurlijk een getal dat op een bepaald 'adres' in de compc}uter komt te staan.We bergen dus getallen op in een serie aaneengesloten bytes in het geheugen van de computer.De computer c}leest dan deze 'lijst' en voert onze wensen uit.Het enige probleem is, dat de computer geen mens is.Een kruidenier herkenc}t een boodschappenlijst aan de artikelen die er op staan. En/of het feit dat jij dat lijstje in je hand hebt.De computer moec}t echter duidelijk gemaakt worden dat het om een boodschappenlijstje gaat. En je moet vertellen waar die lijst is.Dat kun jec} allebei in een keer doen door het startadres van het lijstje aan de computer door te geven.Dat gebeurt in de computeradresc}sen 560 en 561 of hexadecimaal $230 en $231.Om iets op het beeldscherm te krijgen moet dus eerst een lijst gemaakt worden mc}et wensen.Dit noemen we de DISPLAYLIST.Dan vertellen we de computer waar die lijst te vinden is.We kunnen kijken hoe dit c}in de praktijk daadwerkelijk gaat.Zo'n DISPLAYLIST is handig te maken in een assembler.Om in een assembler een getal van 8c}-bits in een bepaalde byte te zetten gebruiken we de opdracht ".BYTE".Let daarbij op de punt voor hetwoord BYTE.Een voorbec}eld:10 *=1536 ; startadres20 ONZIN .BYTE 12,13,14Geassembleerd zet dit de getallen 12 t/m 14 in het gc}eheugen vanaf adres 1536.Op adres 1537 staat dus 13.Bij het maken van een DISPLAYLIST hoeven we alleen deze fictieve getalc}len maar te vervangen door zgn. codes.Iedere wens kan worden weergegeven d.m.v. een 'code' in de lijst.Bijvoorbeeld getal 1c}12 betekent een stukje leeg scherm van 8 beeldlijnen.Als je goed naar je beeld kijkt dan zie je dat het beeld feitelijk bestc}aat uit allemaal dunne horizontale lijnen. Deze lijnen noemen we beeldlijnen of scanlines.De opbouw van het beeld begint ookc} bij onze lijst bovenaan het scherm.Wanneer we dus aan de computer doorgeven 112,112,112 dan worden bovenaan het scherm 3 x c}8 beeldlijnen leeg gelaten. Dat zijn de lege zwarte stukjes die je ziet.De diplaylist ziet er nu dus zo uit :110 DISPLISTc} .BYTE 112,112,112Nu volgen de gekleurde grote letters:120 .BYTE 70Het getal 70 is de ANTIC-code voor grotec} gekleurde letters. Waarbij ANTIC de chip is die voor dit moois zorgt.Behalve het feit dat we dit soort letters wensen, wilc} de computer nu graag weten waar het zgn. schermbeeldgeheugen van deze letters zich bevindt.Wil je bijvoorbeeld je naam in vc}an die letters op het scherm brengen dan moet je ergens in de computer een plekje aanwijzen waar die naam staat.We voegen dc}aarom het adres van onze naam toe achter de code.130 .WORD SCHERMDe opdracht .WORD is het plaatsen van een 16 c}bits getal.Nu kun je een aantal regels met gekleurde letters plaatsen vanaf het zelfde beeldschermadres.Dit kan door middec}l van een andere code. In dit geval een 6.140 .BYTE 6,6Dit is goed voor nog twee regels gekleurde letters.Dec} displaylist moet je beeindigen door een verwijzing te maken naar het begin van de lijst. Anders krijg je echt heel rare dingc}en op het scherm.We doen dit d.m.v. het getal 65 als code en daarna het adres van het begin van de displaylist.150 c} .BYTE 65160 .WORD DISPLISTAchter de displaylist kunnen we bijvooorbeeld het schermbeeldgeheugen maken:170c} SCHERM .SBYTE " MIJN NAAM IS "180 .SBYTE "??????????????"Nu hoeven we alleen nog aan de computer te vertellec}n waar onze displaylist zich bevindt.10 *=1536Het begin van ons programma.20 LDA #DISPLIST50 STA 561Dan zetten we het programma in een eindeloze lus:60 c}VAST JMP VASTDe totale listing kun je zien in het voorbeeldprogramma.Pruts er maar eens een beetje mee.De volgendc}e keer volgt een overzicht van de beschikbare codes.Een verdere behandeling van het maken van een diplaylist in een assemblec}r.En iets over hexadecimale getallen.Een verdere behandeling van het maken van een diplaylist in een assemble`48-bitter is terecht. Het is een hele leuke soort computer. Jouw vergelijking van CodeRunner met de PC vind ik wat al te globa_}al. Het is mij niet duidelijk welk programma voor de PC-compatible computer je nu precies bedoelt.Dergelijke computers draai_}en echt geen receptjes af zoals je suggereert.Er zijn hele goede boeken over de binnenkant van dit soort 16-bitters te koop._} Als je er in geinteresseerd zou zijn, kan ik je wel wat tips geven.Bijvoorbeeld, om op een PC in machinetaal te programmere_}--- CODERUNNER NOVEMBER 1990Welkom bij de tweede aflevering vanCODE RUNNER.Deze kursus gaat over MACHINETAALw} enover BASIC.Machinetaal is de oorspronkelijkemanier om computers te programmeren.Basic is nu eenmaal erg geschikt omdiw}ngen duidelijk te maken.Het is in deze kursus niet de bedoelingom alle in's en out's, van de computer,in een lange saaie w}inleiding tebehandelen.Daarom wordt hierover steeds, waarnodig, een beetje informatie verstrekt.Lees daarom het stukje :w}'De computer van binnen.'Het kursusmateriaal bestaat verder uitde onderdelen :A) --------Praktijk-----------1) De praktiw}jk in basic (Een begin in basic.)2) De praktijk in machinetaal (Een aansluitend begin in machinetaal.)B) --------w}Omgeving-----------1) Assemblers en DOSsen (Over de samenwerking van assemblers met de verschillende DOS versies.)__w}_____________________________________ De computer van binnenEen computer bestaat van binnen uit eengroot aantal pw}lekjes waarin getallenkunnen worden opgeborgen.We noemen dit het 'COMPUTERGEHEUGEN'.In feite bestaat dit geheugen uit eenw}groot aantal schakelaartjes die aan enuit gezet kunnen worden. Net als hetlichtknopje in de huiskamer.(Hoe dit precies in w}z'n werk gaat wordtin een van de volgende afleveringenbehandeld.)Deze schakelaartjes noemen we BIT's.Acht van deze BIT's w}samen vormen eenBYTE. Onze computer noem je een 8 bitscomputer.In zo'n BYTE kun je een getal opbergentussen de 0 en 255 ew}n deze bytes zijngenummerd.Je hebt dus byte 0, byte 710, byte 8000etc.Bij onze computer kunnen we zo'n byteook aanduidenw} met het begrip 'ADRES' ofmet het begrip 'LOKATIE'.Een computer is dus in feite een grotestraat met allemaal huisnummers ww}aar ingetallen wonen. We kunnen die getallen uit de adressenhalen en er andere weer instoppen.Hierdoor kun je de computerw} allerleidingen laten doen._______________________________________DE PRAKTIJK :Hoe begin je met BASIC ?ATARI BASIC is w}al aanwezig in decomputer. Stop een DOS-schijf in dediskdrive en zet de computer aan zonderop de 'OPTION' funktietoets te w}drukken.Na het laden van DOS verschijnt het woord 'READY'Het is aan te bevelen om van af het begin met TURBO BASIC te werkew}n. Dit kun je van diskette in de computer laden. ATARI BASIC programma's draaien ook in TURBO BASIC. Deze laatste taal loopt w}echter veel sneller en heeft een aantal extra's.CODERUNNER houdt wat betreft de machinetaalkursus rekening met de TURBO BASIw}C structuur.Met ATARI BASIC is de kursus ook goed te volgen.Volg als je een beetje op wilt schieten tevens de prima TURBO Bw}ASIC kursus van POKEY, elders op de disk. _______________________________________Hoe verander je de kleur van het beeldscherw}m ?Via het invoeren van een getal in het geheugen natuurlijk !Dat is wat de computer begrijpt !Basic kent hiervoor de ow}pdracht 'POKE'.Daarmee stop je een getal op een bepaald adres in de computer.Simpeler en sneller kan het niet !Zo wil het w}dat als je een willekeurig getal tussen 0 en 255 in lokatie 710 stopt, je daarmee het beeldscherm van kleur verandert.Zo'n ow}pdracht is dan POKE 710,0.( Het beeldscherm wordt dan zwart. )Om dit in basic te schrijven type je het liefst eerst een rew}gelnummer en dan de opdracht.Het nut van die regelnummers wordt later behandeld.Bijvoorbeeld:10 POKE 710,0Druk daarna w}op de RETURN toets.Type dan RUN en druk op de RETURN toets.En zie floep, het beeldscherm wordt zwart.Probeer ook eens andew}re getallen in adres 710 te zetten.Basic heeft ook een prima symbolische opdracht voor het instellen vankleuren : SETCOLORw} 2,0,0 of SE.2,0,0Dat verandert wel ergens een kleurtje.Maar je kunt deze opdracht gerust vergeten. Je hebt nu al een veel w}snellere methode geleerd.Een andere handige basic opdracht is : PEEKHiermee kun je een getal uit een computeradres lezew}n.Wanneer je typt :10 ? PEEK(710)Verschijnt, na het runnen, het getal van de huidige beeldschermkleur.De opdracht ' ? 'w} is daarbij een alternatief voor de opdracht PRINT. Deze opdracht drukt dingen af op het beeldscherm.Probeer eens de opdrachw}t :10 ? "De inhoud van adres 710 : ";20 ? PEEK(710)Het bijgevoegde voorbeeldprogramma :CRXMPL2.BAS laat wat dingen ziew}n die je met POKE, PEEK en PRINT kunt doen.Probeer er hier en daar eens wat in te veranderen.Je kunt je programma bewarenw} met de opdracht :SAVE"D:MIJNPROG.BAS"En weer in de computer halen met de opdracht :LOAD"D:MIJNPROG.BAS"________________w}_______________________MMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMMACHINETAAL :_______________________________________Hoe verander je in machiw}netaal de kleur van het beeldscherm ????In machinetaal ligt het ietsingewikkelder. Maar niet veel !Het is in machinetaal w}niet mogelijk om een getal direkt in een bepaalde plaats van de computer te stoppen.Basic doet dat in feite ook niet, maar dw}aar merk je niets van.Je moet in machinetaal, bijna, alles doen via een 'REGISTER'.Het centrale zenuwstelsel van de computew}r, de CPU, heeft drie van die registers.Deze registers zijn plekjes van de CPU om tijdelijk een getal te bewaren.Zo is er hw}et A,X en Y register.Het A register noemen we de ACCUMULATOR.Om een getal in de accumulator te laden bestaat in een assemblw}er de opdracht : LDA(LoaDAccumulator )Om een getal van de accumulator op een bepaald adres te zetten bestaat de opdracht :w}STA( STore Accumulator ).Om het beeldscherm in machinetaal van kleur te veranderen geef je dan ook de volgende opdrachten w}:LDA #0STA 710Hiermee haal je dus het getal 0 in de accumulator en zet het vervolgens op plekje 710 in de computer.Dezew} opdrachten doen dus samen het zelfde als de basic opdracht POKE 710,0Het hekje #voor de 0 bij LDA #0 geeft aan daw}t het 'direkt' gaat om het getal 0.Laat je het hekje weg dan bedoel je met de 0 :* Adres in de computer nummer 0. *LDA 0 iw}s dus min of meer hetzelfde als de basic opdracht PEEK(0).LDA 0STA 710betekent dan ook :Haal een getal uit plekje 0 en sw}top het in plekje 710.Lokatie 20 van de computer, ofwel adres 20, is een eindeloze teller. Op deze plek telt de computer stw}eeds van 0 tot 255 en begint dan weer bij 0.De opdrachten :LDA 20STA 710geeft het beeldscherm dan ook een willekeurige klw}eur.Bijgevoegd voorbeeld programma :CRXMPL2.SRC speelt hiermee.Laadt het in je assembler en probeer eens wat.*=*=*=*=*=w}*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*De kwestie van het STARTADRESIn machinetaal moet je de computer vertellen waar jouw programmw}a in de computer moet komen te staan.Basic doet dat al voor je.De computer moet namelijk weten waar hij moet beginnen met hw}et lezen van opdrachten.In een assembler geef je het startadres van jouw programa aan d.m.v. een *Je typt w}een regelnummer en dan de opdracht :10 *=1536( Denk er aan spaties te laten tussen het regelnummer en de opdracht, aw}nders werkt de assembler niet goed. )De 'listing' wordt dan :10 *=153620 LDA #030 STA 710Zorg voor ew}en geformatteerde floppie in je diskdrive en type :ASM,,#D:MIJNPROG.OBJEn berg het op met :SAVE#D:MIJNPROG.SRCGa dan naarw} DOSLaadt je programma met de optie Len run het met de optie M( geef als startadres 600 op )____________________________w}___________ DE OMGEVINGASSEMBLERS en DOSsen.Vanuit de meeste DOSsen start de MAC65 niet op vanuit het adres 800w}0.Wel vanuit Superdos Anders moet je het startadres 8800 gebruiken. Bijvoorbeeld bij DOS 2.5.Vanuit OSS start de MAC65 vanw}zelf op en heeft hier verder een ideale samenwerking mee. Jammer dat deze DOS geen ramdisk aanmaakt voor de 130 XE.Een exterw}n programma voor het aanmaken van een ramdisk is bij ons hiertoe in de maak. Of dat lukt hoor je binnenkort.Het opstarten vaw}n de MAC65 werd in de vorige CODERUNNER al behandeld.Turbo-DOS heeft het nadeel dat het de MAC65 totaal de vernieling in hew}lpt zodra er een wat langer programma( listing ) in staat. Jammer want het is verder een prima DOS, juist voor programmeurs.w}De ATARI-EDITOR ASSEMBLER werkt, zover bekend, wel prima met Turbo-DOS samen._______________________________________Wanw}neer er ook na het doornemen van de bijgevoegde voorbeeldprogramma's iets onduidelijk mocht zijn :Wacht niet te schrijven naw}ar POKEY t.a.v. CRPOST.Ook als je aanmerkingen hebt op de struktuur van het programma !Of andere opmerkingen of vragen !Scw}hrijf !!!!Hopelijk tot de volgende keer ! Jack de Bruijn.--- opmerkingen of vragen !Sctbn is er een hele goede share-ware macro-assembler in omloop.Tegen de kosten van verzending en 65 cent voor de floppie kun je_} deze van mij ontvangen. De handleiding staat ook op de disk. Plus eventueel advies.Laat het even weten !Het is de bedoel_}ing dat van af ergens in januari, via de modem, direkt met mij in contact getreden kan worden.Tevens kan via diverse bulleti_}n-boards contact worden onderhouden met de diverse POKEY medewerkers, waaronder ik.Voor CODERUNNER streef ik naar een apart _}hoekje op een zo'n board. Tot de volgende aflevering.Speciale groeten aan Richard Vermeulen.ik naar een apart \k