| Przystosowana specjalnie do współpracy z komputerami
Atari drukarka 1029 nie jest już urządzeniem o możliwościach porównywalnych do
produkowanych
obecnie drukarek. Co ma więc zrobić
użytkownik chcąc wykorzystac do pracy lepszą drukarkę lub ploter? Czy jest
możliwość podłączenia tych urządzeń? Otóż
tak! Można tego dokonać poprzez interfejs Centronics, który zamienia sygnały z formatu
stosowanego w Atari na format "rozumiany" przez większość urządzeń
peryferyjnych wyposażonych w gniazdo standardu Centronics. W Polsce dostępnych jest
wiele takich interfejsów, dlatego w tym artykule przedstawię najbardziej popularne z
nich oraz problemy, na które można natrafić podczas ich użytkowania.
PRZESYŁANIE
DANYCH PRZEZ INTERFEJS CENTRONICS W
jaki sposób realizowane jest przesyłanie danych przez interfejs Centronics? Wszystkie
interfejsy Centronics wykorzystują systemowy handler obsługi drukarki (urządzenie
"P:"). Różnice występują tylko między interfejsami nie wymagającymi
oprogramowania, a tymi, w których dodatkowe oprogramowanie jest konieczne. Te pierwsze
korzystają z systemowych procedur obsługi drukarki, natomiast drugie
"podstawiają" własną procedurę obsługi urządzenia "P:". Nie ma
to wielkiego znaczenia z punktu widzenia programisty . Zarówno z jednych jak i z drugich
korzysta się w ten sam sposób. Aby przesłać teksty z poziomu Basic-a wystarczy
wykorzystać instrukcję LPRINT, np. chcemy włączyć w drukarce LC-10 druk kursywą i
napisać "Tytuł". Realizuje się to przesyłając odpowiednie kody sterujące
do drukarki, a następnie właściwy tekst. Wcześniej oczywiście musimy sprawdzić, w
instrukcji obsługi, jakie kody wysłać. Włączenie kursywy w LC-10 jest realizowane
przez kody 27 i 52. Program, który wykonuje przedstawione wcześniej zadanie będzie
wyglądał następująco: LPRINT CHR$(27);CHR$(52);"Tytuł"
Musimy jednak wiedzieć, że aby następnie wydrukować tekst w trybie
normalnym należy wyłączyć kursywę przesyłając odpowiednie kody sterujące do
drukarki.
Do przesłania grafiki wykorzystuje się jedną z tablic
sterowania wejściem/wyjściem (IOCB - Input/Output Control Block). Musimy zatem
otworzyććwolny kanał podając urządzenie "P:", przesłać dane, po czym
zamknąć kanał. Dokładny opis IOCB był drukowany w "Bajtku" nr 2/87. IOCB System
operacyjny w komputerach Atari jest tak zorganizowany, że wszystkie operacje
wejścia/wyjścia są przeprowadzane poprzez centralne procedury obsługi urządzeń we/wy
czyli CIO Routines (Central lnput Output Routines). Procedury te, korzystając z
parametrów przekazywanych im przez IOCB (Input Output Control Block) oraz tablicy HATABS
(Handler Tables), rozpoznają jaką operację i na jakim urządzeniu mają one wykonać.
Tablica HATABS informuje system operacyjny jakie sterowniki (ang. handler) są
zainstalowane i pod jakimi adresami należy ich "szukać". Standardowo po
włączeniu komputera zainstalowane są urządzenia o nazwach: "P:
" - Drukarka,
Można dopisać do tablicy HATABS obstugę własnych urządzeń, jest
to np. wykorzystywane przez DOS do zainstalowania obsługi stacji dysków. Najczęściej
spotykane dodatkowe nazwy sterowników to: "D:"
- Stacja Dysków, "R:" - Interfejs RS 232 (ogóInie), "T:"
- Modem.
MICROPRINT
I ATRAX MicroPrint
i Atrax, jedne z najbardziej popularnych interfejsów w Polsce, są wyposażone w dwie
wtyczki. Jedna jest typowym wtykiem szeregowym Atari (takim jak w magnetofonie lub stacji
dysków), druga natomiast wtykiem Amphenol (standardowe złącze Centronics stosowane w
większości drukarek). Do interfejsów tych nie jest potrzebne żadne dodatkowe
oprogramowanie, a więc nie sprawiają kłopotów z przystosowaniem ich do istniejących
edytorów tekstu, czy programów graficznych. Jest to ich cenną zaletą. Wadą natomiast
jest fakt, że są dość drogie i zawsze zamieniają kod RETURN Atari (155) na kody
standardu ASCII (13 i 10), co może spowodować błędy przy druku grafiki. ATARI
850 Nie
jest to pojedyńczy interfejs, lecz ich zespół, w skład którego wchodzą cztery
interfejsy RS-232 oraz Centronics. Wbudowany Centronics zawsze zamienia znak RETURN, ale
do korzystania z niego nie jest potrzebne dodatkowe oprogramowanie. Interfejs dostarczony
jest bez niezbędnego okablowania (konieczne jest samodzielne jego wykonanie). CENTRONICS
ELMECOM W
skład zestawu Centronics EImecom wchodzą: właściwy interfejs podłączany do drugiego
portu joysticka i oprogramowanie na cartridge-u. Interfejs wyposażony jest w gniazdo DB25
(takie jak w wyjściu drukarkowym w komputerach klasy IBM PC) oraz przełącznik
tekst/grafika. W pozycji tekst zamienia znak RETURN Atari na kody CR i LF (13 i 10),
natomiast w pozycji grafika nie ingeruje w dane, które przesyła do drukarki (lub innego
urządzenia komunikującego się poprzez Centronics). Procedura obstugująca interfejs
musi być zainstalowana w pamięci komputera. Aby działała poprawnie z różnymi
programami należy drogą prób i błędów ustalić jej adres początkowy. Sposób
postępowania jest dokładnie opisany w instrukcji obsługi a dołączone na cartridge-u
oprogramowanie instaluje procedurę obsługi w miejscu zadanym przez użytkownika.
Możliwa jest współpraca z magnetofonem lub stacją dysków przy włączonym lub
wyłączonym interpreterze Basic-a. INTERFEJS
7-BITOWY NA DWÓCH PORTACH JOYSTICKÓW Interfejs
7-bitowy na dwóch portach joysticków był prezentowany w numerze 9/88 czasopisma
"Komputer" przez J.B. Wiśniewskiego. Sam interfejs jest bardzo prosty w budowie
i każdy - kto umie posługiwać się lutownicą - może go samodzielnie wykonać.
Potrzebne materiały to dwa joystickowe (DB9) gniazda, kable oraz gniazdo DB25. Zaletą
tego interfejsu jest jego prostota, a co za tym idzie, bardzo niska cena. Natomiast wadą
7-bitowe przesyłanie danych. Wadę tą można zlikwidować pisząc odpowiedni program
obsługujący, który będzie przesyłał dane 8-bitowe. Podobne rozwiązanie wraz z
oprogramowaniem zostanie przedstawione w jednym z następnych numerów "Bajtka". OKABLOWANIE Większość
drukarek wyposażona jest w 36-stykowe gniazdo Amphenol, natomiast różnorodność typów
gniazd (stosowanych w interfejsach Centronics) często zmusza nas do wykonania
odpowiedniego okablowania. Schematy gniazd Centronics stosowane w różnych interfejsach
są przedstawione na rysunkach nr 1a, 1b, 1c. Należy zaznaczyć, że w zależności od
producenta, występowanie sygnałów na złączu Centronics może nieco odbiegać od
przyjętego standardu; wyszczególnione w Tab. 1 sygnały są prawie zawsze dostępne.
Tab. 2 pokazuje sposób połączenia interfejsu Atari 850 z
drukarką, która posiada złącze Amphenol. Natomiast Tab. nr 3 przedstawia sposób
podłączenia interfejsu Elmecom z ploterem MDG 116; potrzebne są dwie wtyczki DB25.
Opisywany kabel dostarczany jest na życzenie przez zakłady Mera Poltik.
Tab.1. Najczęściej używane sygnały złącza Centronics
(Amphenol 36 i DB25).
Tab.
2. Kabel interfejs Atari 850 - drukarka.
UWAGA:
W Atari 850 styki 9 i 12 należy połączyć ze sobą. Mając
pod ręką standardowy przewód drukarka - komputer warto wykonać prostą przejściówkę
do plotera, zakończoną z jednej strony gniazdem Amphenol a z drugiej wtyczką DB25 -
Tab. nr 4. Tab.
3. Kabel interfejs Elmecom - ploter MDG 116.
Tab.
4. Przejściówka ploter MDG 116 - gniazdo drukarkowe (Amphenol 36).
Znając rozkład sygnałów na wyprowadzeniach
gniazda wbudowanego w posiadane przez nas urządzenie peryferyjne w analogiczny sposób
możemy wykonać potrzebne okablowanie. KRYTERIA
WYBORU ODPOWIEDNIEGO INTERFEJSU Gdy
pracujemy tyko z drukarką i piszemy wyłącznie teksty , najlepszym dla nas interfejsem
jest MicroPrint lub Atrax. W przypadku, gdy zamierzamy drukować również graflkę lub
chcemy wykorzystać ploter, musimy zaopatrzyć się w interfejs, który nie zmienia kodu
RETURN. W takim przypadku proponuję kupno interfejsu Elmecom, który umożliwia
bezbłędne drukowanie zarówno tekstu, jak i grafiki.
Tab. 5, w której zebrano sumarycznie parametry opisywanych urządzeń
ułatwi dokonanie wyboru odpowiedniego interfejsu.
Tab. 5. Zestawienie parametrów opisywanych interfejsów.
*
Niestandardowe **
Możliwe przeniesienie na dysk lub taśmę ***
Symuluje przesyłanie 8-bitowe przez zmianę zestawu kodów w drukarce Na
zakończenie artykułu dodam, że numery styków są wytłoczone, bardzo małymi cyframi,
we wnętrzu gniazd. Życząc przyjemnego drukowania, zapraszam do następnego spotkania. |
